Pareerkaars van het Heilig Bloed

In 2007 duikt een zeldzame sculptuur op de Britse kunstmarkt op. Het blijkt in 1529 in Brugge vervaardigd en gedurende meer dan twee eeuwen in de jaarlijkse Heilig-Bloedprocessie meegedragen te zijn. Uit deze periode zijn slechts weinig Brugse beeldhouwwerken bewaard gebleven en daarnaast zijn ook de historische oorsprong en de subtiele uitvoering bijzonder. Toen de Koning Boudewijnstichting de kans kreeg om het werk aan te kopen, greep het die met beide handen. Ook Brugse mecenassen, uit de omgeving van de Confrérie van het Heilig Bloed, hebben bijgedragen aan de redding. Door de aankoop kon het werk in het Museum van het Heilig Bloed ondergebracht worden en blijft het voor altijd in Brugge, waar het thuishoort.

Elk jaar in mei werd het beeld door de stad gedragen tijdens de Heilig-Bloedprocessie, een eeuwenoud gebeuren waaraan de hele stad Brugge deelnam. Eigenlijk is de sculptuur slechts een deel van de pareerkaars die bestond uit een versierde houten staf waarop een grote kaars werd geplaatst. De sculptuur is het ornament: een gebeeldhouwd tafereel waarop een kaarshouder bevestigd was. Oorspronkelijk was het houtsnijwerk volledig polychroom.

Het beeldhouwwerk stelt de Patriarch van Jeruzalem voor die, na de tweede kruistocht in 1150, aan Diederik van den Elzas, graaf van Vlaanderen, de relikwie van het Heilig Bloed overhandigt. Het tafereel wordt omgeven door gevlochten takken, die verwijzen naar de doornenkroon, en de wapens van Oostenrijk, Jeruzalem en het Oude Vlaanderen. Aan de voeten van de patriarch was vroeger een pelikaan met zijn jongen afgebeeld. Dat oudchristelijk symbool staat voor de zelfopoffering (volgens bestiaria zou de moederpelikaan haar borst openprikken en haar bloed aan haar kuikens aanbieden om hen van de hongersnood te redden) en verwijst zo ook naar Christus en het Heilig Bloed.

De Pareerkaars van het Heilig Bloed is goed gedocumenteerd en dankzij de beschikbare archieven kon er een kopie gemaakt worden die nu nog steeds in de processie gedragen wordt.

Website Museum van het Heilig Bloed

Meer info over het Erfgoedfonds

Type: 
Sculptuur
Material / technique: 
Gepolychromeerd hout
Dimensions: 
ca. 64 cm diameter
Type of acquisition: 
Aankoop Erfgoedfonds
Year of acquisition: 
2007
Depository institution: 
Museum van het Heilig Bloed, Brugge