Een uiterst zeldzaam stuk uit ons architecturaal erfgoed is gered dankzij het Fonds Richard Forgeur. Het Fonds, beheerd door de Koning Boudewijnstichting, ondersteunde de restauratie van het roosvenster van de protestantse Kerk in Spa. Nu uitzonderlijk van dichtbij te bewonderen!

De schitterende protestantse Kerk van Spa werd eind 19de eeuw gebouwd door een Engelse architect. Sinds 2011 wordt ze gerestaureerd in het kader van een projectrekening bij de Koning Boudewijnstichting. Naast het reinigen van de gevels, de herstelling van het dak, de installatie van de centrale verwarming, de vervanging van de glasramen in het schip… prijkt ook de restauratie van het roosvenster op de lijst van elementen die ervoor moeten zorgen dat de kerk bewaard blijft voor de toekomstige generaties.

^{Een uniek roosvenster}

Het roosvenster van de kerk is relatief klein (één meter diameter), maar heeft een zeldzaam ontwerp en een dubbel vlak, een weinig voorkomend kenmerk dat enkel nog terug te vinden is in Avila (Italië).

Anne De Bremaecker, die de restauratie van de protestantse Kerk van Spa leidt: “Het roosvenster is in die zin uniek dat het bestaat uit 2 x 16 spaken in gekleurd glas, met zandsterren als motief en met een ijzeren gebinte. De densiteit van het glaswerk en het dubbele vlak leveren een prachtig schaduwspel op, zoals kantwerk, waarbij de schaduw langzaam meebeweegt met de zon op de muur van het kerkkoor. Een uniek schouwspel! Bovendien stelden we vast dat het roosvenster rond zijn as kan draaien. Het glaswerk van het ‘achtervlak’ kan daarbij verschuiven tot achter het glas van het ‘voorvlak’. Op die manier kan de open zomerstand veranderen in een gesloten winterstand. Een kleine technische krachttoer!”

Maar het roosvenster heeft niet alleen een esthetisch karakter: “Het houtwerk bleek zo rot dat het roosvenster op een dag van 9 meter hoog dreigde te vallen”, vervolgt mevr. De Bremaecker. Vandaar dat het dringend aan restauratie toe was. Dat kon met de steun van het Fonds Richard Forgeur, voor een bedrag van 10.000 euro. Het Fonds Richard Forgeur werd opgericht door een expert in het Luikse erfgoed, en heeft precies als doel projecten op touw te zetten om het architecturale erfgoed in de regio te bewaren of te restaureren. Het Fonds wordt voorgezeten door Michel Forest, eregouverneur van Luik.

Ambachtslieden aan het werk

Om het authentieke en unieke karakter van het roosvenster te bewaren, werd er een beroep gedaan op lokale ambachtslieden. Anne De Bremaecker: "We schakelden de expertise is van Jean-Marie Geron, meester-glasmaker uit Verviers, doctor aan de Sorbonne en specialist in eigentijds glaswerk. Hij was het die het unieke ontwerp van het roosvenster ontdekte. Het smeedijzeren geraamte werd afgeschuurd, gezandstraald en gemetalliseerd. De structuur straalt een sublieme verfijning uit. Een lokale ambachtman ontwierp een nieuw raamwerk in Amerikaans douglashout, net als het vorige. Dat leverde werk van topkwaliteit op. De nieuwe glazen met zandsterren werden gemaakt bij Wagener in Eupen”.

Resultaat: een schitterend roosvenster dat identiek is aan het originele.

Toegankelijk voor het grote publiek

Het gerestaureerde roosvenster zal van dichtbij te bezichtigen zijn voor het grote publiek tijdens het Openkerkweekend (2-3 juni), en dat tot de Erfgoeddagen (8-9 september). Vervolgens wordt het terug boven aan de puntgevel van de kerk geplaatst, op 9 meter hoogte. Een plek waar de details ervan niet meer te bewonderen zullen zijn, en dat gedurende meer dan 100 jaar!

De protestantse Kerk van Spa is gelegen in de Rue Brixhe 24, 4900 Spa.