Op 7 september worden het retabel en het hoofdaltaar van de kerk Notre-Dame de la Nativité ingewijd in aanwezigheid van onder meer de Gouverneur van de Provincie Namen en de Burgemeester van Gedinne. Deze erfgoedstukken werden de voorbije maanden gerestaureerd met de steun van het Fonds Jacques en Christiane Barbazon, dat beheerd wordt door de Koning Boudewijnstichting. Een studie in samenwerking met het KIK maakte het bovendien mogelijk om het hout en de polychromie van het retabel te dateren en er de herkomst van te bepalen.

De kerk Notre-Dame de la Nativité ligt in het centrum van Gedinne (provincie Namen, arrondissement Dinant) en maakt het voorwerp uit van een globaal restauratieproject met de steun van het Fonds Jacques en Christiane Barbazon, dat als doel heeft het lokale en culturele erfgoed in de provincie Namen te beschermen, te valoriseren en te promoten. Het retabel en het hoofdaltaar zijn ondertussen gerestaureerd.

Restauratiewerken

De restauratiewerken gingen van start in juli 2018 en duurden meer dan zes maanden. Er werd een team ingezet van restaurateurs die zowel in hun atelier werkten als in de kerk zelf. Vier restauratrices werkten in situ aan het retabel en het altaar, die vervaardigd zijn in polychroom en verguld hout, en verdeeld zijn in zes compartimenten die taferelen afbeelden uit het Lijden van Christus en het leven van de Maagd Maria. “We hebben de polychromie herbevestigd, alles grondig gereinigd en retouches aangebracht om weer een homogeen geheel te krijgen”, aldus Fanny Cayron, verantwoordelijk voor de restauratie.

Ook andere elementen werden gerestaureerd: “De luiken en twee antependia werden weggenomen en in het atelier behandeld door specialisten van elke discipline. Het ene antipendium in beschilderd doek werd uit zijn raamwerk gehaald om er het vernis van te halen; vervolgens werd het geretoucheerd en opnieuw gevernist. Het andere antipendium, in geborduurd textiel, werd gereinigd, en een deel van de zijde waaruit het bestaat werd op identieke wijze vervangen. Ook de twee nissen in het koor, aan weerszijden van het retabel, gingen naar het atelier om er te worden behandeld met anoxie, een ontsmettingstechniek die de houtetende insecten doodde die de nissen hadden aangevreten”.

Stuk voor stuk elementen die hun oorspronkelijke plaats en hun vroegere glans hebben teruggevonden, en die nog beter in de kijker zullen worden geplaatst dankzij een nieuw verlichtingssysteem.

Uitzonderlijk erfgoed

Naast deze werken werd er een studie uitgevoerd in samenwerking met de diensten van het KIK (Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium), om het hout en de polychromie van het retabel nauwkeurig te dateren en de oorsprong ervan na te gaan. Dat vereiste een combinatie van visuele observaties, technische expertise, microscopische analyses van doorsneden en van de samenstelling van de kleurstoffen en bindmiddelen. Fanny Cayron: “De studie bevestigde dat het retabel eind 16de  eeuw vervaardigd werd door lokale ambachtslieden uit de streek van Dinant. Dat is vrij zeldzaam, want in die tijd werden retabels vooral gemaakt in Vlaanderen. Deze ontdekking maakt het retabel van Gedinne dan ook bijzonder interessant en opent verdere onderzoeksperspectieven voor het erfgoed in deze regio.”

Uniek religieus erfgoed dat u kunt bewonderen ter gelegenheid van de Waalse Erfgoeddagen op 7 en 8 september.

Praktisch

Het gerestaureerde retabel wordt ingewijd op zaterdag 7 september om 16 u. in de kerk Notre-Dame de la Nativité (Grand Place in Gedinne), in aanwezigheid van Denis Mathen, Gouverneur van de Provincie Namen en Voorzitter van het Beheerscomité van het Fonds Jacques en Christiane Barbazon, Vincent Massinon, Burgemeester van Gedinne, en Dominique Allard, Directeur van de Koning Boudewijnstichting.

Fanny Cayron zal een lezing geven over de geschiedenis en de restauratie van het retabel, samen met Elisabeth Van Eyck, die meewerkte aan de historische en stilistische studie van het retabel.