Staanlamp van Marcel-Louis Baugniet

Deze lamp is een creatie van een van onze belangrijkste Belgische avant-garde kunstenaars. Marcel-Louis Baugniet promootte de geometrische abstractie in België en maakte zijn ‘sociaal meubilair’ voor iedereen toegankelijk. In deze staanlamp herleidt hij een lamp tot de essentie. Dankzij de aankoop door het Fonds Marie Jeanne Dauchy zal de lamp in het Brussels Design Museum het Belgisch designverhaal illustreren.

Vorm ten dienste van functie

Het Fonds Marie Jeanne Dauchy kocht deze staanlamp omdat het een sterk voorbeeld is van de vormentaal van de ‘Plastique pure’ of ‘Zuivere Beelding’ die Marcel-Louis Baugniet (1896-1995) hanteerde en van de geometrische abstractie die hij in België promootte.

Functionaliteit en een pure lijn staan voorop. Aan de hand van zuivere lijnen en een eenvoudige geometrie herleidt hij deze staande lamp tot de essentie.

Sociaal meubilair

Als avant-gardistisch kunstenaar heeft Baugniet een geëngageerde visie op kunst, vormgeving en maatschappij. Overtuigd van de opvatting dat eenvoud en perfectie noodzakelijk zijn om in harmonie te leven, maakt hij zijn meubelen toegankelijk voor de lagere maatschappelijke klasse.

Deze lamp in groen gelakt metaal en messing is een voorbeeld van de kwaliteitsvolle, moderne meubelen die hij in serie produceert om ze betaalbaar te houden. Ondanks zijn inspanningen bereiken zijn meubelen uiteindelijk niet het publiek waarvoor ze bestemd waren. Zo presenteerde hij in 1937 in Parijs zijn gekende Standax meubelen, ‘sociaal meubilair’ bestaande uit modules die aan elkaar geschakeld konden worden, maar ze kenden voornamelijk succes bij de elite.

Avant-gardistisch kunstenaar

De in Luik geboren kunstenaar, ontwerper, kunstcriticus en filosoof Marcel-Louis Baugniet is een van onze belangrijkste avant-garde kunstenaars. Als constructivistische schilder creeerde hij talrijke affiches, theaterkostuums en decors. Tussen 1922 en 1928 leverde hij bijdragen aan het Brusselse modernistische tijdschrift 7 Arts waarin hij de geometrische abstractie promootte.

De vormentaal van die ‘Plastique pure’ of ‘Zuivere Beelding’ vinden we terug in zijn meubelen. Baugniet legde zich reeds vanaf het begin van de jaren ’20 toe op de toegepaste kunsten. In 1927 richtte hij samen met de Nederlandse architect Ewaud Van Tonderen een interieurzaak op. Een aantal jaren later opende hij zijn eigen design interieurzaak: Baugniet et Cie.

De staanlamp die het Fonds Marie Jeanne Dauchy kocht realiseerde hij omstreeks 1950, het jaar waarin ook de groepering Formes Nouvelles onstaat en waar Baugniet lid van was. Formes Nouvelles richtte zich op sociale woningbouw waarbij architectuur en interieur samengaan.

Vanaf maart 2021 is de staanlamp te zien in de tentoonstelling “Belgisch Design Belge” in het Brussels Design Museum.