Een bijzondere vondst
Eind 1990 werd op een akker bij Heppeneert nabij Maaseik het grootste bijlendepot uit de eindfase van het bronstijdperk ontdekt dat ooit in België is opgegraven. Het omvat minstens 47 bijlen en 1 bronzen lanspunt, maar wellicht zitten nog andere voorwerpen in de bodem verborgen. Het depot is te dateren rond de 8ste eeuw voor onze tijdrekening. Om de versnippering van dit depot te voorkomen, heeft de Koning Boudewijnstichting het in 1995 verworven.
Technische vervolmaking
De in Heppeneert opgegraven bijlen werden aan het einde van het bronstijdperk gebruikt en zijn de technische vervolmaking van de platte bijlen uit het begin van dit tijdperk. Ze zijn het resultaat van de voortdurende inspanningen van de mens om de bevestiging van het metaal aan het gebogen handvat te verbeteren.
Plainseau-type
De opgegraven bijlen behoren tot het Plainseau-type, dat we vooral in Noord-Frankrijk aantreffen. Deze omschrijving verwijst naar de bloeiende bronsindustrie in de streek van Amiens en Picardië. Voorwerpen van het Plainseau-type werden geëxporteerd tot in Zuid-Engeland, Nederland en België. Naast enkele geïsoleerde vondsten in de Maas- en de Scheldevallei, werden kleinere depots opgegraven in onder meer Hoogstraten, Antwerpen, Lanaken en Eprave. Andere depots bevatten een ruimere waaier van voorwerpen uit de Plainseau-cultuur zoals juwelen, wapens of werktuigen.
Verschillende verklaringen
Opmerkelijk is dat dit soort depots het vaakst voorkomt in vochtige gebieden, zoals in waterlopen, nabij drenkplaatsen of in vroegere moerassen – de akker van Heppeneert was tijdens de prehistorie een meander van de Maas. Een religieuze of rituele verklaring lijkt dan ook voor de hand liggend. Aan de andere kant bevatten sommige depots afgewerkte maar nog niet gebruikte producten, wat kan wijzen op een handelsvoorraad. De laatste jaren denkt men echter veeleer aan een complex stelsel van sociale concurrentie dat erop gericht was luxe- en prestigeproducten uit de circulatie te nemen om een te ruime verspreiding ervan te voorkomen.
